Diz Kireçlenme Ameliyatı Sonrası
By: Doç. Dr. Ata
Diz Kireçlenme Ameliyatı Sonrası
Kireçlenme nedir?
Kireçlenme, ortopedi alanında en çok karşılaşılan hastalıklardan biridir. Yaşlanmayla beraber gelişen bir süreçtir. Yaş ilerledikçe dizi örten kıkırdak yapıların bozulmasına bağlı olarak kireçlenme ortaya çıkar.
Kireçlenmenin ortaya çıkmasında birçok neden rol oynamaktadır. Bunlardan biri primer denilen herhangi sebebi olmayan yaşlanmaya bağlı oluşan kireçlenmedir. Bir başka sebebi ise sekonder denilen değişik sebeplere bağlı olan kireçlenmedir. Bu tür kireçlenmeler kırıklara, travmalara bağlı olarak gelişebildiği gibi geçirilmiş cerrahi müdahaleler nedeniyle oluşabilmektedir.
İnsan vücudunda kireçlenme en çok diz ekleminde, kalça ekleminde, omuz ekleminde ve ayak bileklerinde görülmektedir. Kireçlenme tedavi seçenekleri, hastanın hangi aşamada hekime başvurduğu ile doğrudan ilgilidir. Erken dönemlerde kilo verme, basit egzersizler, kas güçlendirme ve ağrı kesicilerle tedavi imkanı bulunmaktadır. Ayrıca hastalığın durumuna göre profesyonel bir uzman eşliğinde egzersiz yapma ve ilaç tedavisi de uygulanabilmektedir. Hastalığın daha da ilerlemiş durumlarda tespit edilmesi halinde ise kemik ameliyatları ve protez ameliyatlarının uygulanabileceği tedavi seçenekleri bulunmaktadır.
Diz Kireçlenme Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler
Diz kireçlenmesi nedeniyle hastanın dayanılmayacak ağrılar hissettiği, yürümede, merdiven inip çıkmada ve günlük yaşamını devam ettirmede çok zorluk yaşadığı durumlarda protez ameliyatının yapılması kaçınılmazdır. Yıpranmış diz ekleminin yapay eklemle değiştirilmesi işleminden oluşan diz protez ameliyatı, hastanın çektiği ağrılardan kurtulmasını sağlayarak yaşamını daha konforlu hale getirmesine imkan tanımaktadır.
Diz protezi takılan hastalar ameliyat sonrasında hastanede ortalama 3-4 gün kalırlar. Bu süreçte;
- Hiçbir hasta bakıma muhtaç kalmaz. Hasta ameliyatta sonra 2-3 gün içerisinde tuvalete gidebilecek, gezebilecek hale gelmektedir.
- İlk 3 gün hasta uzman hekimi tarafından kontrol edilerek takibi yapılmaktadır. Bu kontrollerde ilk gün hastanın fizyoterapist eşliğinde birkaç adım atarak yürümesi, ikinci gün biraz daha aktif olması, üçüncü gün ise hem yürüyüp hem merdiven çıkabilir hale gelmesi izlenmektedir.
- gün ise hasta yürüyerek evine taburcu edilir.
- İlk kontrol 15.günde gerçekleştirilir. Bu kontrolde yara kontrolü ve bakımı yapılır. Genellikle cilt altı dikiş yapıldığı için, yara bakımında dikişlerin alınmasına gerek kalmaz. Ameliyattan sonra giydirilen varis çorabı çıkarılır. Hastanın bundan sonra banyo yapmaya başlayabilir.
- Hastaneden çıkarken verilen kan sulandırıcı ilacın 1 ay süreyle kullanılması gerekmektedir.
- İkinci kontrol 6.hafta gerçekleştirilir. Ameliyat sırasında müdahale veya tamir edilen dokuların iyileşmesi 6 hafta sürmektedir.
- Hastalara genel olarak bir sınırlama getirilmezken ilk 6 hafta boyunca hastaların biraz daha kontrollü hareket etmesi ve yüksekten atlamaması istenir.
- haftadan sonra hastalar tamamen rutin ve normal hayatlarına dönerler.
Ameliyat sonrasında uzman hekim tarafından verilen fizik tedavi ve egzersiz programının düzenli olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.
Diz Kireçlenme Ameliyatı Sonrası Ağrı Ne Kadar Sürer?
Diz protezi ameliyatında; hastanın bel bölgesine bir kateter yerleştirmek suretiyle yapılan ve epidural anestezi denilen lokal anestezi tipi uygulanmaktadır. Bu sayede genel anestezide oluşabilecek komplikasyonlar ortadan kaldırılmış olur. Ameliyat sonrası ağrı kontrol altına alınarak en aza indirilmekte ve hastanın hızlı bir iyileşme süreci yaşaması sağlanmaktadır. Epidural anestezinin en önemli avantajı hastaya buradan ilaç verilebilmesidir. Çoğu zaman hasta ilacını kendisi verir ve ağrısını kendisi kontrol edebilir. Eskiden ameliyat sonrası çekilen ağrılar böylelikle ortadan kalkmış, hastaların erkenden ayağa kalkmaları ve yürümeleri sağlanmıştır. İki diz ameliyat edilmiş olsa bile hasta ertesi gün ayağa kaldırılır, adım atması ve tuvalete gitmesi istenir. Dolayısıyla çok hızlı bir ameliyat sonrası süreci yaşanmaktadır. Ameliyat sonrası ilk üç haftada; müdahale edilmiş dokunun iyileşme süreci göz önüne alındığında hafif ağrıların hissedilmesi normaldir.
Diz Kireçlenme Ameliyatı Sonrası Egzersizler
Diz protezi ameliyatı sonrası rehabilitasyon süreci de eskiye göre hızlanmıştır. Ameliyattan sonraki gün hasta mutlaka yataktan kaldırılır. Çünkü bu hastanın komplikasyonlardan uzak durması için gereken ön koşuldur.
Hasta yürüteç yardımıyla yürütülür, 3-5 adım atabilir hatta isterse tuvalete bile gidebilir. Diğer gün de biraz daha hızlandırılmış fizik tedavisi devam etmektedir. Bunlar arasında merdiven çıkma, iskemleye oturup kalkma, daha uzun koridor yürüyüşleri gibi egzersizler bulunmaktadır. Takiben hasta taburcu edilerek evine gönderilmektedir.
Eve çıkan hasta kesinlikle yatalak hasta değildir. Evde yürüteci yardımıyla tuvalete gitmekte, saat başı koridorda 10 dakikalık yürüyüşler yapmaktadır. 15 günlük süre bu şekilde geçtikten sonra yürüteç alınarak kendisine baston verilir ve sokağa çıkmasına izin verilir.